
Europa Universalis 5 Rehberi: Başlarken Bilmeniz Gerekenler
Europa Universalis 5 rehberimizde başlangıçta mutlaka bilmeniz gereken detayları sizlerle paylaşıyor ve ilk 10 saatinizi kolaylaştırıyoruz.
Büyük strateji türü her zaman karmaşık görünmesiyle bilinir ve bu, bazı oyuncuların çekindiği bir durum olabilir. Paradox oyunlarının öne çıktığı bu seri uzun süredir hayatımızda ve düşündüğünüz kadar karmaşık değil. Öyle ki türün en güncel örneği EU5 de bu sis bulutunu ziyadesiyle dağıtan içeriklere sahip. Peki nasıl oynamalısınız? Europa Universalis 5 rehberimizde oyuna başlarken bilmeniz gereken her şeyi sizlerle paylaşıyoruz.
Bu rehber Europa Universalis veya diğer büyük strateji oyunlarını daha önce hiç oynamamış oyuncular için hazırlanmıştır.
Europa Universalis 5 rehberi: Hangi ülkelerle oynamalısınız?
Eğer daha önce Crusader Kings, Hearts of Iron, Victoria veya Europa Universalis gibi oyunları oynamadıysanız, türe yeni başlıyorsunuz demektir. Bilmeniz gereken ilk şey, büyük strateji oyunlarının aceleye gelmeyeceğidir. Europa Universalis 5'te 1337 yılında bir ülkenin başına geçerek, 500 yıllık bir serüvene atılacaksınız. Bu serüven sırasında diplomasi, ticaret, ülke yönetimi ve savaşlar gibi birçok farklı alanda tecrübe edineceksiniz. EU5'i diğer büyük strateji oyunlarından ayıran şey ise tamamen Türkçe olması. Bu sayede her şeyi daha iyi anlayabilirsiniz.
Europa Universalis 5'e başlarken, eğer ilk kez bu türde bir oyun oynuyorsanız önerilen ülkelerden birini seçin. Bunlar arasında Osmanlı, Macaristan, Kastilya ve Napoli gibi daha avantajlı başlayan ülkeler bulunur. Tavsiyemiz, ilk kez oynayanların Osmanlı olarak oynamasıdır. Zira oyunun başlangıcında gelen "Türklerin Yükselişi" olayı sayesinde birkaç yüzyıl boyunca çeşitli diplomatik ve askeri avantajlar alacaksınız. Bu sayede oyunu öğrenme aşamasındayken ülkelerin getirdiği çeşitli zorluklardan etkilenmeyeceksiniz.
Ayrıca başlarken ülkelerin hedeflerini de iyi anlamalısınız. Örneğin, Osmanlı Beyliği olarak başladığınızda asıl amacınız genişlemek olacak. Çevrenizdeki diğer Türk beyliklerini vasal haline getirerek veya ilhak ederek sınırlarınıza dahil etmeniz gerekecek. Ancak Macaristan oynarsanız hedefiniz ekonomi, Napoli oynarsanız da diplomasi olacak. Önerilen ülkelerden her biri farklı ülke hedefleriyle birlikte oyunun ilgili dinamiklerini daha kolay öğrenmenize yardımcı olacaktır.

- Ayrıca Bkz: Europa Universalis 5 sistem gereksinimleri
Başlangıçta bazı şeyleri otomatikleştirin
Europa Universalis 5 rehber içeriğimizin en kıymetli tavsiyelerinden biri de alçak gönüllü olmanız yönünde olacaktır. Rehavete kapılmadan oyunun size sunduğu otomatikleştirme seçeneklerini mutlaka değerlendirmenizi öneriyoruz. Örneğin, başlangıçta şunları otomatik hale getirmek sizi büyük bir karmaşanın pençesinden kurtaracaktır:
- Pazarlar ve ticaret
- Zümre vergilendirmeleri veya direkt Ekonomi
- KTO (Kaynak Toplama Operasyonları), Mallar
- Kabine Eylemleri
- Kanunlar (Sadece ilk seferde)
Pazarlar ve ticaret kısmını otomatikleştirmek, sizi dinamik bir ticaret sistemini takip etmekten kurtaracak. Bu sistem çok detaylı ve incelikli olduğundan, oyunun başlarında bununla uğraşmak diğer şeylere vakit ayırmanızı engelleyebilir. Ayrıca, hem ziyadesiyle yorucu olabilir hem de yapacağınız yanlışlar nedeniyle ülke ekonominiz telafisi zor olan kayıplara sürüklenebilir. Bu nedenle bu kısmı otomatikleştirmenizi ve öğrenene kadar da bu şekilde tutmanızı tavsiye ediyoruz.
Zümre vergilerini otomatikleştirmek, memnuniyet dengesini sürekli %50.01'in üzerinde tutmanızı sağlar. Zümre Memnuniyet Dengesi, mevcut düşüş veya artışla birlikte uzun vadede memnuniyet seviyesinin nereye gideceğini gösterir. Burayı otomatikleştirdiğinizde, oyun vergileri memnuniyet dengesi %50 olacak şekilde sabit tutmaya ayarlar. Eğer zümrelerinizin memnuniyeti yüksekse, daha fazla vergi alır. Eğer düşükse, daha az vergi alarak memnuniyetin %50'ye çıkmasını sağlar. Dengeler sürekli değiştiğinden, burayı uzun vadede otomatikleştirmek daha yararlıdır.
Mallar sekmesini otomatikleştirmek de doğrudan ticaret ile ilgilidir. Kaynak Toplama Operasyonları, ülkenizin ticaret yaptığı pazarda satılacak ürünlerin arz/talep oranına göre binalar inşa eder. Bunu yaparken de şehir, kasaba veya kırsal yerleşim yerlerinizdeki işçi sayılarını gözetirler. Yetersiz sayıda işçi için bir KTO genişlemesi yaptığınızda, oyunun üst uyarılar bölümünde "KTO'da yetersiz işçi sayısı" tarzında bir uyarı görebilirsiniz. Burayı otomatikleştirmek hem ticarete yardımcı olur hem de şehirlerinizdeki işçi sayısının doğru yönetilmesini sağlar.
Kabine eylemleri otomatikleştirebileceğiniz bölümler arasında en tercihe açık olanıdır. Burayı en azından eylemlerin ülkeniz üzerindeki etkilerini görene kadar otomatik kullanmanızı öneriyoruz. Kabine üyelerini becerilerine göre atayarak en güçlü yönlerine göre eylemler tanımlayan otomatikleştirme, işinizi fazlasıyla kolaylaştırır. Ancak uzun vadede, kontrolü elinize almanızı tavsiye ediyoruz. Kabine eylemleri özellikle Osmanlı gibi genişleme odaklı ülkelerde fethettiğiniz toprakları Yurt Toprağı (Core) hale getirmeye odaklanır. Ancak diğer ülkelerde tüm eylemleri ve sonuçlarını okuyarak kendiniz uygularsanız daha iyi sonuçlar elde edersiniz.
Kanunlar yalnızca ilk kayıt dosyanızda otomatikleştirmeniz gereken bir seçenek. Oyun, ülkenizin varsayılan hedefleri doğrultusunda kanunları ayarlayacaktır. Ancak tamamen kendi oyun biçiminizde ülkenizi yönetmek istiyorsanız, bu tarafta yer alan her şeyi iyice okuyarak kendi seçimlerinizi yapmalısınız.

Otomatikleştirmemeniz gereken eylemler
Europa Universalis 5 rehber içeriğimizin önemli bir kısmını da otomatikleştirmemeniz gereken eylemler oluşturuyor. Bunlardan ilki, Hükümet kategorisi altında yer alan Zümreler bölümü. Burayı otomatikleştirmek uzun vadede büyük sorunlara yol açabildiği gibi, ülkenizi dilediğiniz yönde ilerletmenizi de engeller. Zümrelere tanınacak ayrıcalıklar ve hükümet ıslahatlarını kendiniz hedefleriniz doğrultusunda seçmelisiniz.
Hemen hemen her ülke için Burjuvalar zümresine Yol Yapım Hakkı ayrıcalığı tanınması öneriliyor. Ancak otomatikleştirdiğinizde genelde bu durum yaşanmıyor. Hatta otomatik olduğunda, uzun vadede bir zümreden gerekli bir ayrıcalık kaldırılabiliyor ve bu da istikrarda çok büyük sorunlar yaşamanızı sağlıyor. Zümrelerden ayrıcalıkların kaldırılması, genelde 80 veya üzeri istikrar puanıyla cezalandırılıyor. İstikrarınız çok düşük olduğunda ise ülkenizde meşrutiyetinizi sağlayamıyor, dünya güçleri arasına giremiyor ve iç savaşın eşiğine sürükleniyorsunuz.
Zümrelerinizin gücünü kendiniz ayarlamalı ve hedef olarak Yönetim Zümresinin Gücü için iyileştirmeler yapmalısınız. Ülkenizde Yönetim Zümresi ne kadar güçlüyse, vergilerden o kadar fazla para kazanır ve Merkeziyetçilik yönünde ilerlersiniz. Bu da çoğu ülke için ideal senaryolardan biridir. Zira şehirlerdeki kontrolünüz artar, kazandığınız vergi geliri yükselir ve ülkeniz hem daha istikrarlı, hem de ekonomik olarak daha güçlü hale gelir.
Peki Europa Universalis 5'te terimlerin anlamları neler?
Europa Universalis 5 tamamen Türkçe olmakla birlikte açıklayıcı da bir oyun. Fakat bazen, bazı terimler karışıklıklara sebep olabiliyor. Biz de bu nedenle üst panelde yer alan değerleri ve bunların önemini sizlerle paylaşıyoruz.
- Düka: Düka, Europa Universalis oyunlarında ülkenizin hazinesindeki para birimini temsil eder. Üstteki sayı mevcut Düka miktarınızı gösterirken, alttaki ise ay başına yaşanan değişimi gösterir. Düka ve diğer parametrelerin tamamı her ayın ilk günü güncellenir.
- İstikrar: İstikrar puanınız daima 0'ın üzerinde olmalıdır. Bu şehirlerinizde yaşanabilecek isyanların gerçekleşme oranını doğrudan etkiler. Aynı zamanda, istikrar düşük olduğunda vergilerden de büyük kayıplar yaşarsınız. İstikrarı artırmak için kabine eylemlerine başvurabilir veya oyun içerisinde gelen olaylardan istikrarı artıra seçenekleri seçebilirsiniz.
- Nüfus: EU5'te nüfus daha gelişmiş ve detaylı bir sistem olarak yer alır. Nüfusunuz ve nüfus üzerindeki kontrolünüz ne kadar yüksekse, o kadar iyidir. Nüfusu artırmak için de kabine eylemlerinden yararlanabilir, şehirlerinizde refahı ve gelişmişliği artırabilirsiniz. Aynı zamanda şehirleriniz arasında göç eden vatandaşların yoğunluğunu da bu simgeye tıkladığınızda açılan harita filtresi üzerinden görebilirsiniz.
- Meşruiyet: Meşruiyet, ülkenizin yönetiminin ülke üzerinde ne kadar söz sahibi olduğunu gösterir. Eğer zümreleriniz, yönetim zümresinden daha güçlüyse, meşruiyetiniz zamanla azalacaktır. Yüksek meşruiyet, aynı zamanda ülkenin diğer ülkelere karşı daha güçlü görünmesini de sağlar.
- Prestij: Prestij ülkenizin dünya güçleri arasında ne kadar otoriter olduğunu gösterir. Daima yüksek tutmak önemlidir fakat aynı zamanda zordur. Prestij, memnuniyeti yüksek soylu zümrelerden alınabilir (Osmanlı için Guzat) ve oyun boyunca gelen olay seçimlerinden de elde edilebilir. Aynı zamanda savaşlarda muharebeleri kazanmak da ülkenize prestij ekler.
- Diplomat:Ülkeniz tur başına belli sayıda diplomat değeri kazanır, bu her 1 arttığında bir diplomatik işlem için kullanılabilir. Bunu artırmak için de ekonominizden yatırım yapabilirsiniz. Aynı zamanda kanunlar ve ıslahatlar da yardımcı olabilir.
- Savaş Yorgunluğu: Savaşlar sırasında savaş yorgunluğunuz yükselebilir. Bu çok yükseldiğinde çeşitli yaptırımlarla karşılaşırsınız. Bu nedenle savaş yorgunluğunu düşük tutmak için kabine eylemlerinden "Savaş Yorgunluğunu Azalt" eylemini kullanabilirsiniz. Savaşlar uzadıkça yorgunluk da eksponansiyel biçimde yükselir.
- İnsan Gücü: İnsan gücü, seferberler dışında oluşturabileceğiniz profesyonel orduların maksimum sayısını belirler. Artırmak için başlangıçta binalar inşa edebilirsiniz ve Osmanlı gibi ülkelerde, bir süre sonra kölelerinizi de insan gücüne dönüştürebilirsiniz. Bu değer, doğrudan ordunuzun büyüklüğünü belirler.

Europa Universalis 5 rehber içeriğimizde sizlerle paylaşacağımız bilgiler bu şekildeydi. Bunlar, başlangıçta oyunu daha iyi anlamanıza ve büyüyü bozmadan oynayabilmenize yardımcı olacaktır. İlerleyen dönemde bizden farklı rehberler görmeyi de bekleyebilirsiniz. Ayrıca eğer diğer grand strateji oyunlarını oynuyorsanız, hala yararlanabileceğiniz bazı içeriklerimiz var. Örneğin, Victoria 3 hileleri içeriğimizde size tüm konsol komutlarını anlatmıştık. Daha fazlası için bizi takip etmeye devam edin. Şimdiden herkese keyifli oyunlar dileriz!

